Polskie Towarzystwo Fizyczne Oddział Katowicki

zaprasza na konwersatorium na którym:

   dr Iwona Lazar, dr Julita Piecha, dr Dariusz Kajewski

Instytut Fizyki, Wydział Nauk Ścisłychi Technicznych UŚ

Wygłoszą wykład:

Materiały inteligentne

Działanie wielu współczesnych urządzeń opartych jest na tzw. materiałach inteligentnych. Ich wspólną cechą jest kontrolowana zmiana pewnych właściwości pod wpływem działania bodźców zewnętrznych. Wśród nich możemy wyróżnić np. materiały samonaprawiające się, zmieniające kolor, emitujące światło czy zmieniające swój kształt lub temperaturę. Ogromne zapotrzebowanie na takie materiały, o coraz lepszych parametrach, są przedmiotem badań naukowców na całym świecie. Co ciekawe powierzchnia materiału może znacząco różnić się od jego wnętrza, jedną z grup takich materiałów są ferroelektryki, których właściwości mogą być modyfikowane poprzez działanie czynników zewnętrznych, m.in. pole elektryczne, ciśnienie, obróbkę termiczną bądź chemiczną. Wykorzystuje się je np. w urządzenia do przechowywania danych – pamięci trwałe FeRAM, przetwornikach, do wytwarzania powierzchniowych fal akustycznych, jako modulatory światła i wiele innych. Obecnie prowadzone badania pokazują w jaki sposób przy użyciu materiałów „smart” jesteśmy w stanie zbudować sieci neuromorficzne, stanowiące podstawę sztucznej inteligencji.

W trakcie niniejszego wykładu opowiemy również o naturalnych materiałach „smart”, funkcjonujących w ludzkim organizmie. Dzięki takim właściwościom różnych tkanek np. słyszymy czy możliwy jest zrost oraz regeneracja kości.

Konwersatorium odbędzie się dnia 6.02.2020 r. o godz. 16⁰⁰
w Sali nr 227 Uniwersytetu Śląskiego, Katowice, ul. Bankowa 14 (dawna Rady Wydziału Mat-Fiz-Chem)

SERDECZNIE ZAPRASZAMY!

Polskie Towarzystwo Fizyczne Oddział Katowicki

zaprasza na konwersatorium na którym:

   mgr Stefan Janta

Wicedyrektor Planetarium i Obserwatorium Astronomicznego im. Mikołaja Kopernika w Chorzowie

Wygłosi wykład:

Planetarium wczoraj i jutro

Geneza idei planetarium jako modelu świata. Przypomnienie wczesnych urządzeń pozwalających na prezentację zarówno sfery niebieskiej jak i aktualnego rozkładu planet. Narodziny planetarium mechaniczno optycznego i współczesnych planetariów cyfrowych. Prezentacja projektu „Planetarium – Śląski Park Nauki” w Chorzowie, w którym powstaje nowoczesne planetarium hybrydowe oraz interaktywna ekspozycja związana
z trzema dziedzinami wiedzy: astronomią, meteorologią i sejsmologią.

Konwersatorium odbędzie się dnia 5.12.2019 r. o godz. 16⁰⁰
w Sali nr 227 Uniwersytetu Śląskiego, Katowice, ul. Bankowa 14 (dawna Rady Wydziału Mat-Fiz-Chem)

SERDECZNIE ZAPRASZAMY!

Polskie Towarzystwo Fizyczne Oddział Katowicki

zaprasza na konwersatorium na którym:

   prof. Wiesław Płaczek

Wydział Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej

Uniwersytet Jagielloński

Wygłosi wykład:

Fabryka Promieni Gamma – narzędzia badawcze nowej generacji wykonane ze światła

Projekt „Fabryka Promieni Gamma” (ang. Gamma Factory) oferuje możliwość stworzenia narzędzi badawczych nowego typu poprzez wytwarzanie w kompleksie akceleratorowym CERNu relatywistycznych wiązek silnie zjonizowanych atomów i wzbudzanie ich atomowych stopni swobody przy użyciu lasera w celu uzyskania silnie skolimowanych wiązek wysokoenergetycznych fotonów. Intensywność takich wiązek może przewyższyć o wiele rzędów wielkości intensywności aktualnie działających źródeł fotonów, zwłaszcza w szczególnie interesującym zakresie energii od około 100 keV do ponad 400 MeV. Wiązki fotonów o takich energiach mogą zostać użyte do wytwarzania wtórnych wiązek spolaryzowanych elektronów, spolaryzowanych pozytonów, spolaryzowanych mionów, neutrin, neutronów i jonów radioaktywnych. „Fabryka Promieni Gamma” pozwoli otworzyć nowe perspektywy badań naukowych przy użyciu powyższych pierwotnych oraz wtórnych wiązek cząstek w wielu dziedzinach fizyki: od fizyki cząstek przez fizykę jądrową po fizykę atomową. Oprócz badań podstawowych, stwarza ona też duże możliwości dla wielu badań aplikacyjnych, np. w fizyce medycznej czy energetyce jądrowej. Projekt osiągnął już swój pierwszy ważny kamień milowy, mianowicie w roku 2018 udało się pomyślnie przyśpieszać wiązki silnie zjonizowanych atomów ołowiu – najpierw w akceleratorze SPS, a następnie w LHC. Obecnie przygotowywany jest eksperyment mający być dowodem zasady działania „Fabryki Promieni Gamma” (ang. Proof-of-Principle – PoP), który ma być przeprowadzony w najbliższych latach przy użyciu akceleratora SPS. Jego celem jest zademonstrowanie możliwości wzbudzania silnie zjonizowanych atomów ołowiu przy użyciu dedykowanego systemu laserowego, jak również zbadanie metod ekstrakcji oraz detekcji wiązek emitowanych fotonów. Planowane jest także wykonanie różnorodnych pomiarów w dziedzinie fizyki atomowej oraz przetestowanie nowych technik chłodzenia wiązek atomów w oparciu o efekt Dopplera. Wyniki tego eksperymentu będą kluczowe dla ostatecznego celu projektu „Fabryki Promieni Gamma”, jakim jest jego implementacja w LHC.

Konwersatorium odbędzie się dnia 7.11.2019 r. o godz. 16⁰⁰
w Sali nr 227 Uniwersytetu Śląskiego, Katowice, ul. Bankowa 14 (dawna Rady Wydziału Mat-Fiz-Chem)

SERDECZNIE ZAPRASZAMY!

Polskie Towarzystwo Fizyczne Oddział Katowicki

zaprasza na konwersatorium na którym:

   prof. dr hab. Danuta Stróż

   Zakład Biomateriałów, 

Śląskie Międzyuczelniane Centrum
Edukacji i Badań Interdyscyplinarnych

Wydział Nauk Ścisłych i Technicznych 

Uniwersytet Śląski

Wygłosi wykład:

Stopy z pamięcią kształtu i ich zastosowania

Stopy z pamięcią kształtu należą do tzw. materiałów inteligentnych. Materiały inteligentne są to takie materiały, które reagują w kontrolowany sposób na bodziec zewnętrzny. Łączą zatem cechy czujnika i aktywatora. W przypadku stopów z pamięcią kształtu bodźcem zewnętrznym jest zmiana temperatury bądź przyłożone zewnętrzne naprężenie a reakcją materiału jest zmiana kształtu. W niektórych materiałach można uzyskać zmianę kształtu poprzez przyłożenie zewnętrznego pola magnetycznego. Mechanizm tego zjawiska, którym jest odwracalna termosprężysta przemiana martenzytyczna, zostanie w sposób przystępny omówiony w wykładzie. Podane zostaną również przykłady zastosowań tych materiałów.

Konwersatorium odbędzie się dnia 24.10.2019 r. o godz. 16⁰⁰
w Sali nr 227 Uniwersytetu Śląskiego, Katowice, ul. Bankowa 14 (dawna Rady Wydziału Mat-Fiz-Chem)

SERDECZNIE ZAPRASZAMY!

Polskie Towarzystwo Fizyczne Oddział Katowicki oraz Instytut Fizyki UŚ

zapraszają na konwersatorium na którym:

   profesor Piotr Homola

    IFJ PAN Kraków

Wygłosi wykład:

CREDO, czyli jak zbadasz Wszechświat smartfonem

Zwykły smartfon + aplikacja CREDO Detector = szansa na odkrycie najbardziej intymnych sekretów Wszechświata. Przykłady? Struktura czasoprzestrzeni, ciemna materia, kwantowa grawitacja: to tylko niektóre z tematów badawczych podejmowanych w ramach Cosmic-Ray Extremely Distributed Observatory (skrajnie rozproszone obserwatorium promieniowania kosmicznego), czyli CREDO – planetarnego programu monitorowania promieniowania kosmicznego w poszukiwaniu zjawisk skorelowanych przestrzennie w dużej skali, powiedzmy Katowice – Pekin 🙂 Właśnie takie korelacje, jeżeli je zaobserwujemy, mogą dać nam pojęcie o największych tajemnicach naszego Wszechświata. Weźmy np. czasoprzestrzeń, tj. scenę, na której się dziejemy. Czy jest ona zupełnie gładka, czy może ma jakąś strukturę, np. strukturę piany? Podejrzewamy, że jedyną dostępną nam obecnie szansą na podejrzenie struktury czasoprzestrzeni mogą być zakrojone na skalę planetarną badania cząstek o skrajnie wysokich energiach, nawet setki milionów razy wyższych niż te osiągalne w ziemskich akceleratorach. Takie cząstki istnieją, docierają do nas z Kosmosu, za darmo, do każdego. Czy nadlatują w zespołach, skorelowane w dużej skali? Czy dowiemy się od nich czegoś co zmieni nasz świat? Sprawdźmy to razem! Twój smartfon to detektor! Nauka potrzebuje Twojej pomocy już teraz!

Dr hab. Piotr Homola, profesor Instytutu Fizyki Jądrowej PAN, pomysłodawca i lider międzynarodowej współpracy naukowej Cosmic-Ray Extremely Distributed Observatory (CREDO), obecnie obejmującej 23 instytucje z 11-tu krajów; pomysłodawca i propagaror discoverology, nowej dyscypliny, która nie ma jeszcze polskiej nazwy, mającej służyć zwiększeniu szans na przełomowe odkrycia w nauce; założyciel Inkubatora Odkryć Naukowych.

Konwersatorium odbędzie się dnia 6.06.2019 r. o godz. 16⁰⁰
w auli P/0/01 w Śląskim Międzyuczelnianym Centrum Edukacji i Badań Interdyscyplinarnych (ŚMCEBI), 75 Pułku Piechoty 1 w Chorzowie

SERDECZNIE ZAPRASZAMY!

Dojazd do Śląskiego Międzyuczelnianego Centrum Edukacji i Badań Interdyscyplinarnych

Samochodem:

Wjazd od ul Nomiarki (zjazd z DTŚ na granicy Chorzowa i Świętochłowic, obok salonu samochodowego Volkswagen-Porsche).

Komunikacją miejską od strony Katowic:

• autobusem nr 840: przystanek “Chorzów Centrum Edukacji”, przystanek początkowy w Katowicach przy ul. Mickiewicza, czas dojazdu: ok. 19 min.
• autobusem zwykłym nr 632: przystanek “Chorzów Gwarecka”, przystanek początkowy w Katowicach na placu Andrzeja, czas dojazdu ok. 35 min.
• autobusem zwykłym nr 165: przystanek “Chorzów Centrum Edukacji”, przystanek początkowy na pętli autobusowej na górnym osiedlu 1000-lecia, czas dojazdu ok. 20 min.
• tramwajem nr 11: z centrum Katowic do przystanku Chorzów Wodociągi, czas dojazdu ok. 35 min.

Pociągiem:

• Od stacji Świętochłowice: ok. 1.6km (15-20 minut pieszo)
• Od stacji Chorzów Miasto: ok. 1.2km (10-15 minut pieszo)

Polskie Towarzystwo Fizyczne Oddział Katowicki

zaprasza na konwersatorium na którym:

   dr Marcin Kurpas

   Zakład Fizyki Teoretycznej, Instytut Fizyki,

Uniwersytet Śląski

Wygłosi wykład:

Rewolucja w dwóch wymiarach, czyli o tym, jak taśma klejąca zmieniła fizykę

Czy Wydzielenie pojedynczych warstw grafenowych otworzyło naukowcom drzwi do świata dwuwymiarowych (2D) materiałów o atomowej grubości. Wydarzenie to miało okazać się rewolucyjne nie tylko w kontekście fundamentalnych badań naukowych, ale również z punktu widzenia zastosowań grafenu w elektronice, np. do budowy procesorów o częstotliwościach terahertzowych.  Czy rewolucja już się dokonała? Jak dotąd, 15 lat od pierwszych eksperymentów na grafenie, nie doczekaliśmy się komercyjnie dostępnych urządzeń elektronicznych opartych na tym materiale (aczkolwiek jesteśmy coraz bliżej). Doczekaliśmy się natomiast dużej i stale powiększającej się rodziny materiałów 2D.

Czy materiały 2D bardzo różnią się od 3D? W trakcie wykładu przekonamy się, że tak. Przede wszystkim dlatego, że w dwóch wymiarach nie dysponujemy objętością, a jedynie powierzchnią. Zmienia to zupełnie sposób modyfikacji własności elektronicznych tych materiałów. Jak zobaczymy, kluczową rolę odgrywa tu nie tylko bliskość innego materiału czy liczba warstw, ale również wzajemna orientacja warstw względem siebie. Dowiemy się także, jakie są bieżące trendy badań naukowych poświęconych materiałom 2D,  główne problemy technologiczne związane z wytwarzaniem urządzeń elektronicznych oraz sposoby radzenia sobie z tymi problemami.

Konwersatorium odbędzie się dnia 30.05.2019 r. o godz. 16⁰⁰
w Sali nr 227 Rady Wydziału Mat-Fiz-Chem Uniwersytetu Śląskiego, Katowice, ul. Bankowa 14

SERDECZNIE ZAPRASZAMY!

Polskie Towarzystwo Fizyczne Oddział Katowicki

zaprasza na konwersatorium na którym:

  dr Maciej Zubko

Zakład Badań Strukturalnych, Instytut Nauki o Materiałach UŚ

Wygłosi wykład:

 Zaglądając do wnętrza materiałów

Żyjemy w świecie materiałów. To z materiałów zbudowane jest wszystko, co widzimy i czego dotykamy. Codziennie otaczamy się nimi, a ich istnienie wydaje nam się oczywiste i w większości przypadków nawet nie zwracamy na nie uwagi. Jednakże, to jakimi materiałami dysponujemy kształtuje naszą rzeczywistość do tego stopnia, że nawet ery w dziejach ludzkości nazywamy od dostępnych w nich materiałów. Czy jesteśmy w stanie wyobrazić sobie dziś życie bez metalu, tworzyw sztucznych, materiałów półprzewodnikowych czy ciekłokrystalicznych? Dziedziną nauki, której zadaniem jest badanie wpływu struktury materiałów na ich właściwości oraz na tej podstawie projektowanie nowych materiałów jest Inżynieria Materiałowa. Nie byłoby to jednak możliwe bez bezpośredniej obserwacji struktury materii czyli bez mikroskopii elektronowej. Zastosowanie wiązki elektronów zamiast światła widzialnego pozwala na zwiększenie zdolności rozdzielczej oraz zakresu uzyskiwanych powiększeń nawet do 20 mln i więcej razy. Taka rozpiętość pozwala na prowadzenie obserwacji materii w każdej skali: makro, mikro czy też nano. Elektrony są także jednym z rodzajów promieniowania jonizującego, które jest w stanie usunąć związane elektrony z powłok elektronowych przenosząc część swojej energii na pojedyncze atomy w próbce. Jedną z zalet stosowania promieniowania jonizującego jest to, że wytwarza ono szeroki zakres dodatkowych sygnałów, które dostarczają nam informacji o składzie chemicznym oraz wielu innych szczegółach na temat badanych materiałów. To wszystko spowodowało, że mikroskopia elektronowa została okrzyknięta kompletnym narzędziem badania materiałów ubiegłego milenium.

Podczas wykładu omówimy najnowsze zdobycze mikroskopii elektronowej oraz przyjrzymy się ich zastosowaniu w badaniu materiałów przyszłości.

Konwersatorium odbędzie się dnia 25.04.2019 r. o godz. 16⁰⁰
w Sali nr 227 Rady Wydziału Mat-Fiz-Chem Uniwersytetu Śląskiego, Katowice, ul. Bankowa 14

SERDECZNIE ZAPRASZAMY!